Bệnh lý Khớp, Điều trị, Thông tin bệnh lý

VẬT LÝ TRỊ LIỆU ĐIỀU TRỊ THOÁI HÓA KHỚP GỐI

Posted on by kim ngan

Thoái hoá khớp gối (Knee osteoarthritis – OA) là hậu quả của quá trình cơ học và sinh học làm mất cần bằng giữa tổng hợp và huỷ hoại của sụn và xương dưới sụn. Quá trình thoái hoá lâu dần dẫn đến nhuyễn hoá, mất sụn khớp, xơ hoá xương dưới sụn, tạo gai xương, và hốc xương dưới sụn. Bệnh gây đau nhức, hạn chế vận động và lâu dài dẫn đến biến dạng khớp. Phục hồi chức năng giúp giảm đau, phục hồi vận động, cải thiện chức năng khớp gối cho người bệnh.

1. Thoái hoá khớp gối là gì?

Thoái hoá khớp gối là quá trình huỷ hoại sụn và xương dưới sụn nhiều hơn quá trình tổng hợp. Cơ chế gây bệnh bao gồm sự lão hoá của sụn và xương, yếu tố cơ học như vi chấn thương, yếu tố sinh hoá học do các yếu tố tiền viêm hoặc thay đổi tính thấm hoặc yếu tố di truyền.

Thoái hoá làm phá vỡ cấu trục sụn xương, biến đổi xương dưới sụn, tạo sự phát triển nhanh phản ứng của xương mới và sụn ở bề mặt khớp. Ngoài ra các tổn thương khác như viêm màng hoạt dịch, teo cơ quanh khớp và thoái hoá xương bánh chè.

2. Nguyên nhân, triệu chứng viêm khớp dạng thấp là gì?

2.1 Nguyên nhân: Nguyên phát và thứ phát.

Nguyên nhân nguyên phát thường xuất hiện sau 60 tuổi, có thể 1 hoặc nhiều khớp, tiến triển chậm. Ngoài ra các yếu tố di truyền, nội tiết, chuyển hoá có thể gia tăng tình trạng thoái hoá.

Nguyên nhân thứ phát thường gặp mọi lứa tuổi, như sau chấn thương làm trục khớp thay đổi, bất thường trục khớp gối bẩm sinh, hoặc sau các tổn thương viêm khác tại khớp gối.

Thoái hoá khớp gối thường gặp ở người lớn tuổi.

2.2 Triệu chứng:

– Đau khớp: Người bệnh đau quanh khớp gối, thường liên quan đến vận động, đau giảm khi được nghỉ ngơi.

– Hạn chế vận động: Người bệnh khó khăn khi đi xuống hoặc lên cầu thang, chuyển tư thế, ngồi xổm, nặng hơn có thể khiến người bệnh khó đi lại như bình thường/

– Biến dạng khớp: do mọc các gai xương, lệch trục khớp gối hoặc thoát vị màng hoạt dịch gây khớp gối quay ra ngoài ( genu valgum), quay vào trong (genu varum) hoặc quá duỗi khớp gối (genu recurvatum).

3. Phục hồi chức năng thoái hoá khớp gối như thế nào?

3.1 Vật lí trị liệu:

Vật lý trị liệu ứng dụng trong từng giai đoạn, từng tổn thương của thoái hoá khớp gối:

– Nhiệt lạnh: Giảm sưng nề cục bộ, cải thiện đau do tình trạng viêm giai đoạn cấp tính.

– Laser: giúp tăng hoạt tính và chỉ số thực bào của bạch cầu, kích thích tái tạo tổ chức, tăng tốc độ kháng viêm.  

– Điện phân: thay đổi thẩm thấu màng tế bào, giảm tính acid trong mô nhằm giảm nhanh phù nề, sưng tấy. Điện phân dẫn thuốc giúp phục hồi và giảm đau hiệu quả.

– Siêu âm: sử dụng sóng siêu âm (sóng dọc) giúp giảm đau cục bộ, giãn cơ, tăng trao đổi chất tại khớp.

– Điện xung: giúp giảm đau do ức chế truyền cảm giác đau lên não, phóng thích morphin nội sinh, kích thích thần kinh cơ và các thần kinh ngoại vi.

– Vận động trị liệu: kỹ thuật xoa bóp, di động khớp, mô mềm, bài tập chủ động, thụ động,.. giúp duy trì tầm vận động và độ đàn hồi cấu trúc quanh khớp.

– Dụng cụ chỉnh hình, hỗ trợ: Bó gối, nẹp chỉnh gối theo ROM sử dụng khi người bệnh có biến dạng khớp gối, cứng khớp gây giới hạn vận động khớp gối.

– Nắn chỉnh, tập kéo giãn, tập vận động giúp điều chỉnh cấu trúc khớp, kéo giãn cơ, tăng sức mạnh cơ giúp phục hồi vận động.

3.2 Chế độ sinh hoạt:

– Dinh dưỡng: Bổ sung thực phẩm giàu omega 3, ngũ cốc nguyên hạt, các loại củ và quả hạch, ưu tiên chế biến dạng hấp, luộc. Các thực phẩm nên hạn chế như nội tạng động vật, rượu, thịt đỏ, các thực phẩm nhiều đường, muối.

– Tập luyện: Mỗi giai đoạn bệnh có các biện pháp tập luyện khác nhau. Các bài tập sức bền, tăng cường chức năng tim mạch, hô hấp, hoạt động thể thao như bơi lội, đạp xe, đi bộ phù hợp ở giai đoạn bán cấp và mạn tính. Các bài tập được thực hiện tăng tiến từ từ và không làm sưng đau hay khởi phát tiến trình viêm khớp.

Dụng cụ hỗ trợ giúp phục hồi chức năng khớp gối.

Thoái hoá khớp là bệnh khớp thường gặp ở người lớn tuổi. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể gặp ở bất kì lứa tuổi nào tuỳ nguyên nhân gây bệnh. Tình trạng nặng hơn gây biến dạng khớp gối, hạn chế các vận động sinh hoạt hàng ngày, gây bất lợi cho người bệnh. Phục hồi chức năng giúp bảo tồn, giảm đau và cải thiện vận động khớp gối. Bạn có thể đặt lịch khám tại chuyên khoa PHCN phòng khám Vĩnh Đức để được tư vấn và điều trị.

Bác sĩ Nguyễn Thị Thiên Hương.

0918454347